SYSTEM START-STOP W SAMOCHODZIE - DZIAŁANIE SYSTEMU

Pierwszy system start stop w samochodzie pojawił się już w latach 70. ubiegłego stulecia, ale dopiero w XXI w. technologia ta rozwinęła się i upowszechniła. Przyczyniły się do tego coraz ostrzejsze normy emisji spalin oraz chęć poprawy ekonomii oferowanych pojazdów. Jak działa system start-stop? Jak z niego korzystać? Czy automatyczne wyłączanie i włączanie silnika jest dla niego bezpieczne?

Spis treści:

1. Historia systemu start-stop

2. Jak działa system start-stop?

2.1 Komponenty systemu start-stop

2.2 Wyłączenie i włączenie silnika

2.3 System start-stop w napędzie hybrydowym

3. Czy można wyłączyć system start-stop?

4. Jak jeździć samochodem z systemem start-stop?

5. System start-stop - fakty i mity

6. Najczęściej zadawane pytania

HISTORIA SYSTEMU START-STOP

Pierwszy system start-stop zaprezentowano w latach 70. ubiegłego wieku. We wczesnej wersji automatyczne wyłączanie silnika następowało dopiero po kilku sekundach postoju. Rozwiązanie było testowane przez dekadę, lecz ostatecznie nie trafiło do produkcji seryjnej Na to świat musiał poczekać do 1994 r. To wtedy na rynku pojawił się pierwszy seryjnie produkowany samochód z systemem start-stop. W XXI w. to rozwiązanie stało się standardem nie tylko w samochodach, ale zaczęło pojawiać się również w skuterach.

JAK DZIAŁA SYSTEM START-STOP?

System start-stop to rozwiązanie, które automatycznie wyłącza silnik podczas postoju, a następnie ponownie go uruchamia, gdy kierowca chce ruszyć. Dzięki temu ogranicza niepotrzebne spalanie paliwa oraz emisję spalin, szczególnie w warunkach miejskich. Jego działanie opiera się na współpracy komputera pokładowego z szeregiem czujników, które na bieżąco analizują warunki jazdy i decydują, czy system może zostać aktywowany.

KOMPONENTY SYSTEMU START-STOP

Za działanie funkcji start-stop odpowiedzialny jest m.in. komputer sterujący silnikiem (ECU). Na podstawie informacji o stanie akumulatora, temperatury silnika oraz płynów i powietrza, a także o tym, czy auto znajduje się w ruchu i jaki jest tryb działania klimatyzacji, komputer pokładowy podejmuje decyzję o wyłączeniu silnika, by zwiększyć oszczędność paliwa i obniżyć emisję spalin. Obecnie wiele aut jest wyposażonych w inteligentny tempomat, który również wspomaga pracę systemu.

WYŁĄCZENIE I WŁĄCZENIE SILNIKA

W przypadku samochodów wyposażonych tylko w silnik spalinowy, wyłączenie silnika następuje w momencie całkowitego zatrzymania pojazdu. Moment ten zależy jednak od rodzaju skrzyni biegów, ponieważ w przypadku aut z manualną skrzynią biegów funkcja start-stop działa dopiero, gdy pojazd stoi na biegu jałowym. Silnik uruchamia się ponownie przy wciśnięciu pedału sprzęgła. W autach z automatyczną skrzynią biegów wyłączanie silnika następuje po całkowitym zatrzymaniu, gdy kierowca ma wciśnięty pedał hamulca.

SYSTEM START-STOP W NAPĘDZIE HYBRYDOWYM

O ile w samochodach z silnikiem spalinowym moment, w którym następuje ponowny rozruch silnika, jest wyczuwalny, o tyle w autach hybrydowych sytuacja ma się nieco inaczej. W miękkich hybrydach auto porusza z pomocą zarówno silnika elektrycznego (jeżeli akumulator jest wystarczająco naładowany), jak i spalinowej jednostki napędowej.

Samo wyłączenie silnika spalinowego może nastąpić jeszcze przed zatrzymaniem pojazdu. Na przykład w luksusowym SUV-ie Range Rover Evoque z napędem MHEV silnik spalinowy wyłącza się przy prędkości 17 km/h i niższej. Wyłączenie silnika spalinowego może następować również wtedy, kiedy auto jedzie ze stałą, niską prędkością.

CZY MOŻNA WYŁĄCZYĆ SYSTEM START-STOP?

Producenci samochodów dopuszczają możliwość wyłączenia systemu start-stop, ale trzeba robić to każdorazowo po uruchomieniu samochodu. Wyłączenie następuje poprzez wciśnięcie odpowiedniego przycisku. Na przykład w przypadku Range Rover Sport z roku modelowego 2025 będzie to przycisk ekranowy Auto Stop/Start. Po jego użyciu na chwilę wyświetli się komunikat informujący o dezaktywacji systemu.

W samochodach Range Rover występuje także przycisk na kierownicy, którego funkcję możemy wybrać.

RANGE ROVER – INTELIGENTNA TECHNOLOGIA

Ciesz się wsparciem nowoczesnych technologii od Range Rover. Zapewnij sobie komfort i pewność jazdy, dokądkolwiek zmierzasz.

JAK JEŹDZIĆ SAMOCHODEM Z SYSTEMEM START-STOP?

Żeby w pełni wykorzystać zalety systemu start-stop, warto wiedzieć, jak postępować, by efektywnie go wykorzystać. Oto kilka prostych rad, które pomogą w użytkowaniu:

- Jedź płynnie - choć system start-stop ma wiele korzyści, to najlepiej używać go wtedy, kiedy może się naprawdę przydać. To oznacza, że jeżeli dojeżdżasz do świateł i uruchamia się zielone, zwolnij tak, by poprzedzające samochody zdążyły ruszyć. Takie zachowanie wyeliminuje krótkie i częste uruchamianie systemu, co wydłuży żywotność silnika oraz akumulatora.

- Dbaj o akumulator - system start-stop może powodować zwiększone zużycie energii elektrycznej, dlatego należy kontrolować stan akumulatora, starać się chociaż raz w tygodniu przejechać dłuższy dystans, najlepiej za miastem.

- Wykorzystuj dryfowanie - funkcja dryfowania w miękkich hybrydach pozwala wyłączyć silnik spalinowy w trakcie jazdy. Warunkiem jest utrzymywanie stałej i niskiej prędkości, więc jest to doskonała strategia do jazdy w mieście.

- Wyłącz start-stop, kiedy jest to konieczne - wyłączenie silnika powoduje również wyłączenie klimatyzacji, co prowadzi do przerwy w chłodzeniu lub ogrzewaniu auta. Komfort jazdy jest priorytetem i ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo. System warto wyłączyć również podczas jazdy w korku.

SYSTEM START-STOP - FAKTY I MITY

Wokół każdej nowej technologii pojawia się wiele faktów i mitów. Nie inaczej jest w przypadku systemu start-stop.

MNIEJSZE ZUŻYCIE PALIWA

System start-stop ma realny wpływ na zmniejszenie zużycia paliwa. Często jest to oszczędność rzędu 0,5 l na 100 km, ale jeżeli zsumujemy przejechane kilometry, może to zrobić znaczącą różnicę. Procentowo przyjmuje się oszczędności na poziomie od 5 do nawet 20 proc. To wszystko przeczy często powtarzanym mitowi o tym, że start-stop ma negatywny wpływ na zużycie paliwa. Ponowny rozruch silnika jest bardziej ekonomiczny niż stanie na biegu jałowym.

SYSTEM START-STOP I TRWAŁOŚĆ SILNIKA

Często powtarzany mit mówi o tym, że system start-stop niszczy silnik. Tymczasem silniki wyposażone w ten system od samego początku są projektowane m.in. pod kątem zastosowania go. Dodatkowo komputer pokładowy dba o to, by nie doszło do awarii. Dlatego system nie zadziała, jeżeli np. silnik nie jest wystarczająco rozgrzany. Producenci wykorzystują również mocniejsze akumulatory i rozruszniki.

START-STOP KONTRA TURBOSPRĘŻARKA

Kolejna kwestia to żywotność turbosprężarki. Elektronika w pojazdach wyposażonych w start-stop jest zaprojektowana tak, by nie wyłączać silnika po dużym obciążeniu. To pozwala schłodzić turbinę i utrzymać jej sprawność.

SYSTEM DZIAŁA WTEDY, KIEDY TRZEBA

Wśród mniej świadomych kierowców panuje przekonanie, że system będzie działał zawsze i wszędzie. Są nawet osoby, które boją się, że silnik zgaśnie np. na autostradzie. Prawda jest jednak inna. Skoro system działa w oparciu o dane z komputera, to nie ma możliwości uruchomienia go w trakcie jazdy z wysoką prędkością. System nie zadziała też podczas wypalania filtra DPF, zwiększonego zapotrzebowania na działanie klimatyzacji, stania na wzniesieniu itp.

NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA

System start-stop to technologia, która automatycznie wyłącza silnik podczas postoju i uruchamia go ponownie przy ruszaniu. Dzięki temu samochód zużywa mniej paliwa i emituje mniej dwutlenku węgla, a elektroniczny układ czuwa nad tym, by system działał prawidłowo i nie obciążał silnika ani akumulatora.

Dzięki systemowi start-stop silnik automatycznie gaśnie po zatrzymaniu auta i uruchamia się ponownie przy ruszaniu po wciśnięciu sprzęgła w autach z manualną skrzynią biegów lub zwolnieniu pedału hamulca w przypadku automatu. Całością steruje elektroniczny układ, który kontroluje poziom naładowania akumulatora, pracę silnika oraz układ elektryczny, dbając o to, by system działał prawidłowo.

System start-stop uruchamia się, wtedy gdy samochód się zatrzyma np. na światłach. Nie działa jednak w każdej sytuacji , jeśli akumulator jest zbyt słabo naładowany, pojawi się usterka czujników albo silnik musi utrzymać pracę, np. przy dużym obciążeniu klimatyzacji zostaje wyłączony.

Producenci samochodów zapewniają, że jednostki wyposażone w to rozwiązanie są odpowiednio przystosowane. Oznacza to zastosowanie wzmocnionych rozruszników, akumulatorów typu Enhanced Flooded Battery (EFB) lub Absorbent Glass Mat (AGM) oraz dopasowanego oprogramowania ECU. Dzięki temu system działa prawidłowo i nie wpływa negatywnie na żywotność jednostki napędowej.

Samochodem z systemem start-stop najlepiej jeździć płynnie, unikając częstych krótkich postojów, co zmniejsza obciążenie akumulatora i rozrusznika. Warto regularnie kontrolować poziom naładowania akumulatora i od czasu do czasu przejechać dłuższy dystans, aby w pełni go doładować.

Tak. Na desce rozdzielczej większości aut znajduje się przycisk lub ekranowy przełącznik oznaczony np. „A OFF”. Po jego naciśnięciu system zostaje dezaktywowany, ale producenci samochodów przewidują, że przy kolejnym uruchomieniu auta znów będzie aktywny.

W większości sytuacji nie ma takiej potrzeby. System został zaprojektowany tak, by działał wtedy, kiedy to bezpieczne i korzystne. Warto go jednak wyłączyć np. w korkach, przy intensywnej pracy klimatyzacji lub gdy priorytetem jest komfort bez ponownym uruchomieniu silnika.

Stałe wyłączenie systemu wymaga ingerencji w elektroniczny układ pojazdu, dlatego nie jest zalecane.

Przycisk A OFF na desce rozdzielczej dezaktywuje funkcję start-stop. W praktyce oznacza to, że praca silnika nie będzie przerywana podczas postoju, niezależnie od poziomu naładowania akumulatora czy minimalnej prędkości pojazdu.

System start-stop ma kilka wad związanych z trwałością podzespołów i komfortem jazdy. Częste uruchamianie silnika obciąża akumulator i rozrusznik, dlatego stosuje się akumulatory EFB lub AGM oraz wzmocnione elementy. Aby zachować sprawność, warto dbać o naładowanie akumulatora i wykonywać dłuższe przejazdy. Niekiedy pojawiają się też chwilowe przerwy w działaniu klimatyzacji lub ogrzewania. Mimo to producenci zapewniają, że system nie wpływa negatywnie na trwałość silnika.

Uwaga:

Wymienione w niniejszym artykule funkcje i dane mogą być dostępne tylko w określonych wersjach wyposażenia. Szczegóły dotyczące dostępności elementów wyposażenia, funkcji, warunki gwarancji oraz aktualne dane techniczne dostępne są u autoryzowanych dealerów.