UKŁAD PRZENIESIENIA NAPĘDU – JAK JEST ZBUDOWANY?
Od konstrukcji układu napędowego w znacznym stopniu zależy bezpieczeństwo podróży oraz przyjemność z jazdy. Modele aut z napędem na przód, na tył oraz na cztery koła różnią się między sobą możliwościami. Różnice obejmują m.in. skuteczność przenoszenia mocy i przyczepność w zróżnicowanych warunkach drogowych i terenowych. Poznaj rodzaje układów przeniesienia napędu i przekonaj się, co oferuje układ napędowy Land Rover.
Spis treści:
1. Układy przeniesienia napędu – na przód, na tył lub na obie osie
2. Układy przeniesienia napędu na wszystkie koła – różne rozwiązania o odmiennych możliwościach
2.1 Ręcznie dołączany napęd na cztery koła
2.2 Stały napęd na cztery koła
2.3 Automatycznie dołączany napęd na cztery koła
2.4 Zaawansowany automatyczny napęd 4x4 w modelach Land Rover
3. Układy przeniesienia napędu w SUV-ach Land Rover – odpowiedź na zróżnicowane potrzeby użytkowników
3.1 SUV-y Discovery i Discovery Sport – nastawione na uniwersalność dla wypełnienia wszystkich rodzinnych potrzeb
3.2 Range Rover – synonim luksusu zapewniający emocjonującą charakterystykę prowadzenia
3.3 Defender – terenowy przede wszystkim
4. Najczęściej zadawane pytania
4.1 Jaką funkcję pełni układ przeniesienia napędu?
4.2 Jak zbudowany jest układ przeniesienia napędu?
4.3 Czym jest skrzynia rozdzielcza?
4.4 Co to jest sprzęgło wiskotyczne?
4.5 Za co odpowiada wał napędowy w układzie przeniesienia napędu?
UKŁADY PRZENIESIENIA NAPĘDU – NA PRZÓD, NA TYŁ LUB NA OBIE OSIE
W zależności od konstrukcji układu przeniesienia napędu moment obrotowy może być rozdzielany na przednie, tylne lub na wszystkie koła. Każdy z typów napędu zapewnia odmienne właściwości jezdne i przekłada się na inne odczucia z jazdy. Napęd na przednie koła – FWD, ang. Front Wheel Drive, to najpopularniejsze rozwiązanie. Z uwagi na najmniejszą liczbę podzespołów wykorzystywanych w przenoszeniu napędu jest to układ najtańszy i najbardziej oszczędny. FWD nie jest jednak przystosowany do przenoszenia dużej mocy, dlatego ma ograniczone zastosowanie w samochodach sportowych.
Układ napędowy przekazujący moc wyłącznie na tylną oś jest oznaczany jako RWD, ang. Rear Wheel Drive. Ten rodzaj układu napędowego jest powszechnie stosowany w samochodach sportowych. Tylny napęd skutecznie radzi sobie z dużą mocą silnika. Może przy tym zapewnić niezwykle emocjonujące prowadzenie. Uchodzi również za najtrudniejszy w opanowaniu, przez co nie jest rekomendowany dla niedoświadczonych kierowców. W przypadku układów przeniesienia napędu na obie osie można wyróżnić aż trzy różne rozwiązania: ręcznie dołączany napęd na cztery koła, stały napęd na cztery koła oraz automatycznie dołączany napęd na cztery koła.
UKŁADY PRZENIESIENIA NAPĘDU NA WSZYSTKIE KOŁA – RÓŻNE ROZWIĄZANIA O ODMIENNYCH MOŻLIWOŚCIACH
RĘCZNIE DOŁĄCZANY NAPĘD NA CZTERY KOŁA
Ręcznie dołączany napęd na cztery koła to najprostsze z rozwiązań. W tym typie napędu przednia i tylna oś mogą być połączone „na sztywno” (tryb terenowy) lub całkowicie rozłączone (tryb do jazdy na asfalcie). Sztywne połączenie nie pozwala zróżnicować prędkości obu osi. W rezultacie w układzie napędowym powstają wysokie naprężenia. Jazda z włączonym napędem 4x4 na asfalcie prowadzi przez to do szybkiego zużycia opon. Zwiększa się również ryzyko uszkodzenia elementów układu przeniesienia napędu.
STAŁY NAPĘD NA CZTERY KOŁA
Stały napęd na cztery koła na drogach asfaltowych jest możliwy dzięki zastosowaniu międzyosiowego mechanizmu różnicowego. Mechanizm odpowiada za zróżnicowanie prędkości obrotowej kół pomiędzy przednią i tylną osią. Pozwala to wyeliminować naprężenia i poślizg poszczególnych kół. Aby taka konstrukcja sprawdziła się również w terenie, centralny mechanizm różnicowy musi być wyposażony w blokadę oraz ręcznie dołączany reduktor. Bez tego stały napęd na cztery koła nie poradzi sobie podczas jazdy na bezdrożach.
AUTOMATYCZNIE DOŁĄCZANY NAPĘD NA CZTERY KOŁA
Automatycznie dołączany napęd na cztery koła najczęściej wykorzystuje mokre sprzęgło wielopłytkowe, które zastępuje centralny mechanizm różnicowy. Ten sposób przeniesienia napędu był początkowo stosowany przede wszystkim w crossoverach. Zapewniał im możliwość wykorzystania napędu na cztery koła na asfalcie, w warunkach obniżonej przyczepności. Nie pozwalał jednak osiągać wysokich możliwości w terenie. Nowoczesne rozwiązania technologiczne pozwoliły zwiększyć potencjał automatycznie dołączanego napędu na cztery koła. Dzięki temu efektywna jazda w terenie stała się nie tylko możliwa. Jest również przystępna dla kierowców mniej doświadczonych w poruszaniu się po bezdrożach.
ZAAWANSOWANY AUTOMATYCZNY NAPĘD 4X4 W MODELACH LAND ROVER
Wiedza i doświadczenie inżynierów Land Rover w konstruowaniu napędów na cztery koła pozwoliła osiągnąć wyższe niż kiedykolwiek możliwości terenowe. Umożliwia to elektromechanicznie sterowany pakiet sprzęgłowy regulujący stosunek mocy trafiającej na przednie i tylne koła. System analizuje warunki drogowe i terenowe, co pozwala płynnie i dynamicznie zmieniać ustawienia napędu.
Nawet pełna zmiana przeniesienia mocy od 100% na tył do 100% na przód może trwać zaledwie 165 milisekund. Zmiana proporcji mocy odbywa się niezwykle płynnie. Precyzyjny rozdział momentu obrotowego pozwala przekazać moc dokładnie na to koło, które będzie w stanie wykorzystać ją najbardziej efektywnie. To kluczowa przewaga napędów Land Rover w stosunku do stałego napędu na cztery koła.
Poszczególne marki Land Rover: Discovery, Defender oraz Range Rover wykorzystują zróżnicowane rozwiązania, które umożliwiają dopasowanie samochodu do odmiennych potrzeb i oczekiwań.
UKŁADY PRZENIESIENIA NAPĘDU W SUV-ACH LAND ROVER – ODPOWIEDŹ NA ZRÓŻNICOWANE POTRZEBY UŻYTKOWNIKÓW
SUV-y Land Rover tworzą zróżnicowaną ofertę modeli. Dzięki temu każdy kierowca może znaleźć propozycję dla siebie. Oferta obejmuje rodzinę modeli Discovery — stworzonych z myślą o wspólnym odkrywaniu nowych miejsc i inspiracji przez kierowcę i wszystkich pasażerów. Modele Range Rover to ikony nowoczesnego luksusu — zapewniają wyśmienity komfort podróży i najwyższą jakość prowadzenia. Do tego zachowują klasę i wysoką skuteczność podczas jazdy po bezdrożach. Najbardziej niezwyciężone możliwości wyprawowe oferują natomiast modele linii Defender. Dzięki zaawansowanym rozwiązaniom każdy SUV w gamie Land Rover znakomicie radzi sobie w trudnym terenie.
SUV-Y DISCOVERY I DISCOVERY SPORT – NASTAWIONE NA UNIWERSALNOŚĆ DLA WYPEŁNIENIA WSZYSTKICH RODZINNYCH POTRZEB
Modele Discovery i Discovery Sport oferują zróżnicowane możliwości, dzięki odmiennym rozwiązaniom w układzie napędowym. Discovery Sport to SUV zapewniający zwinność w ruchu miejskim. Został zaprojektowany tak, aby łączyć kompaktowe rozmiary z przestronnym wnętrzem.
Układ napędowy Land Rover Discovery Sport wykorzystuje silnik zamontowany poprzecznie. Efektem tego jest więcej miejsca w kabinie oraz krótsze nadwozie ułatwiające manewrowanie w ruchu miejskim. Przeniesienie napędu odbywa się za pośrednictwem elektromechanicznie sterowanego pakietu sprzęgłowego. W rezultacie, pomimo swojego miejskiego charakteru, Discovery Sport zachowuje dobre właściwości terenowe.
Discovery Sport jest też dostępny z układem napędowym wykorzystującym technologię Plug-in Hybrid. Dzięki temu jazda w mieście może pozostać całkowicie bezemisyjna. Dedykowane rozwiązanie z silnikiem elektrycznym napędzającym tylną oś pozwala jednocześnie zachować dużą przestrzeń bagażową.
Discovery to rodzinny SUV o ogromnym nadwoziu, które mieści wygodnie do 7 osób oraz bagaże. Układ przeniesienia napędu Land Rover Discovery jest wyposażony w reduktor oraz mokre sprzęgło wielopłytkowe. W efekcie samochód ma do dyspozycji automatyczny napęd na cztery koła o znakomitych właściwościach terenowych.
Układy napędowe modeli rodziny Discovery oferują wysokie bezpieczeństwo zarówno w mieście, jak i na trasie. Umożliwiają także wspólne wycieczki za miasto. Ich terenowe właściwości pozwalają dotrzeć w miejsca, gdzie żaden inny samochód rodzinny nie jest w stanie dojechać.
RANGE ROVER – SYNONIM LUKSUSU ZAPEWNIAJĄCY EMOCJONUJĄCĄ CHARAKTERYSTYKĘ PROWADZENIA
Klasyczny Range Rover to kwintesencja elegancji i luksusu, nastawiona na maksymalny komfort w trakcie podróży. Model Range Rover Sport jest nastawiony natomiast na dostarczanie emocji podczas dynamicznej jazdy. Obydwa modele oferują przy tym niezwykle wysokie zdolności do jazdy w terenie.
Range Rover Velar wykorzystuje układ napędowy przekładający się na wysokie bezpieczeństwo oraz przyjemność z jazdy. Dominujący udział tylnej osi pozwolił osiągnąć satysfakcjonującą charakterystykę prowadzenia z nutą nadsterowności.
Range Rover Evoque jest luksusowym SUV-em o kompaktowym nadwoziu. Inteligentnie rozplanowany układ przeniesienia napędu pozwolił zachować praktyczność i zapas przestrzeni. Model występuje z napędem AWD automatycznie dołączanym przez elektromechaniczny pakiet sprzęgłowy. Dostępna jest też odmiana Evoque PHEV z silnikiem elektrycznym napędzającym tylne koła.
DEFENDER – TERENOWY PRZEDE WSZYSTKIM
Układ przeniesienia napędu w modelach Defender został opracowany naprzeciw każdemu wyzwaniu, które może pojawić się podczas jazdy w terenie. Zastosowanie w nim 2-stopniowej skrzyni rozdzielczej pozwoliło stworzyć niezłomny napęd terenowy. Dzięki zaawansowanym rozwiązaniom technicznym zachowuje on pełną skuteczność na drogach asfaltowych.
Pracą układu napędowego Defender zarządza nowoczesny system nieustannie analizujący warunki jazdy. W rezultacie samochód dorównuje swoimi możliwościami dawnym, prostym i surowym terenówkom linii modelowej Defender. Po wjechaniu na asfalt napęd błyskawicznie zmienia swoje ustawienia. Dzięki temu Defender może w mgnieniu oka dopasować się do wymagań komfortowej podróży.
NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
Jaką funkcję pełni układ przeniesienia napędu?
-
Układ przeniesienia napędu jest odpowiedzialny za przenoszenie momentu obrotowego z silnika na koła samochodu. Efektem tego pojazd może zostać wprawiony w ruch. Poszczególne jego podzespoły pozwalają, by rozdział ten następował w odpowiedniej proporcji, z odpowiednim przełożeniem, przy zachowaniu kierowalności.
Jak zbudowany jest układ przeniesienia napędu?
-
Układ przeniesienia napędu w samochodzie przednionapędowym zazwyczaj składa się ze sprzęgła, skrzyni biegów, mechanizmu różnicowego oraz dwóch półosi napędowych. W samochodach z napędem na tył występuje dodatkowo wał napędowy oraz tylny most napędowy. Układ napędowy w samochodach 4x4 wymaga zastosowania przedniego oraz tylnego wału napędowego, skrzyni rozdzielczej, a także osobnego mostu napędowego dla każdej z osi. W stałym napędzie 4x4 występuje również międzyosiowy mechanizm różnicowy. Automatycznie dołączany napęd na cztery koła wymaga natomiast sprzęgła wiskotycznego. Dodatkowo istnieją dedykowane rozwiązania napędu 4x4 pozwalające połączyć działanie różnych silników (np. elektrycznego i spalinowego), czy też zwiększające możliwości terenowe (np. tzw. reduktor).
Czym jest skrzynia rozdzielcza?
-
Skrzynia rozdzielcza to mechanizm pośredniczący w przekazywaniu momentu obrotowego, stosowany w samochodach z napędem na obie osie. Skrzynia rozdzielcza zazwyczaj znajduje się przy skrzyni biegów – jest przymocowana bezpośrednio do niej. Obydwa podzespoły mogą być zintegrowane wewnątrz jednej obudowy. Skrzynia rozdzielcza wyposażona w reduktor zapewnia dodatkowe przełożenie do jazdy terenowej, umożliwiające skuteczne wykorzystanie wysokiego momentu obrotowego na nawierzchni o niskiej przyczepności, dużych pochyłościach itp.
Co to jest sprzęgło wiskotyczne?
-
Sprzęgło wiskotyczne to mechanizm, w którego obudowie pracują płytki zanurzone w oleju o dużej lepkości. Sprzęgło wiskotyczne ma zastosowanie w układach przeniesienia napędu oraz w układach chłodzenia. Układy przeniesienia napędu wykorzystują sprzęgło wiskotyczne do połączenia przedniej oraz tylnej osi. Zwiększająca się gęstość oleju sprawia, że obniża się możliwość niezależnego obrotu zanurzonych w nim płytek. Zakres pracy sprzęgła wiskotycznego pozwala na całkowite rozłączenie oraz pełne połączenie przedniej i tylnej osi. Dzięki temu moment obrotowy może być rozdzielony pomiędzy przednie i tylne koła w proporcji 50:50, jak i być w 100% przenoszony wyłącznie na jedną oś w skrajnych sytuacjach.
Za co odpowiada wał napędowy w układzie przeniesienia napędu?
-
W samochodach z napędem na tylną oś wał napędowy łączy skrzynię biegów z tylnym mostem napędowym. Dzięki temu napęd może być przekazywany z silnika umieszczonego z przodu pojazdu na tylne koła. W układach z napędem na cztery koła często stosuje się dwa wały napędowe, osobne dla każdej osi.
